هدف از ساخت “سیستم کنترلی سامانه سنجش فرایندی” به عنوان یک سیستم زیرساختی طراحی، ساخت، راهاندازی و تست یک سامانه محرک کنترلی با کاربری در راکتورهای هستهای است اما یکی از مهمترین تاثیرات و استفادههای این سیستم در زمینه پیشرانهای هستهای است.
طراحی و ساخت “سیستم کنترلی سامانه سنجش فرایندی” از اقدامات مهم در راستای اجرای پروژهای است که از سوی رئیس جمهور مورد تأکید قرار گرفته و اجرای آن در صدر برنامههای راهبردی سازمان انرژی اتمی است. این دستاورد در سیزدهمین سالروز ملی فناوری هستهای رونمایی شد.
به گفته علیاکبر صالحی، استفاده از ظرفیت این سیستم در حوزه پیشران هستهای، نویدبخش آغاز فصلی جدید در مسیر ارتقای سطح فعالیتهای سازمان انرژی اتمی است.
یک راکتور هستهای، نقش مکانیزم محرکه میله کنترلی وارد و خارج کردن تمام میلههای کنترلی در ارتفاعی برابر ارتفاع قلب راکتور است و اینکه بتواند میلههای کنترلی را در هر موقعیتی از ارتفاع نگه دارد. موقعیت میلههای کنترلی در قلب راکتور با استفاده از سنسورهای موقعیت آنالوگ و دیجیتال پیمایش میشود و کنترل کننده مقدار قدرت و راکتیویته راکتور است. کارکرد اصلی دیگر مکانیزم محرکه میلههای کنترلی، آزادسازی سریع میلههای کنترلی در زمان خاموشی سریع راکتور است. این حالت در شرایط اضطراری باید به سرعت فعال و در کمترین زمان ممکن میلهها را به قلب راکتور وارد کند.
زیرساخت مذکور میتواند نقش بسزایی در طراحی و یا ساخت سیستم کنترلی راکتورهای تحقیقاتی و قدرت که در کشور در حال کار و یا احداث هستند، داشته باشد.
با توجه به فعالیت واحد اول نیروگاه اتمی بوشهر و ساخت دو واحد دیگر و نیز برنامه ایران در درازمدت برای ساخت راکتورهای کوچک و بزرگ وجود این سیستم گامی در جهت بومی سازی یکی از حساسترین بخشهای مورد استفاده در راکتورهای اتمی است.